07 sie Uchylanie się od wykonania orzeczonego obowiązku naprawienia szkody, zadośćuczynienia czy nawiązki jako odrębny czyn zabroniony
W praktyce często zdarzało się, że pokrzywdzony po prawomocnym zakończeniu postępowania nie był w stanie skutecznie wyegzekwować od sprawcy orzeczonego środka kompensacyjnego. Ustawodawca widząc ten problem, zareagował i przyznał pokrzywdzonemu dodatkowe narzędzie mające na celu pomóc przy realizacji wyroku.
Art. 244 c kodeksu karnego stał się nowym narzędziem w rękach pokrzywdzonego.
Od 1 października 2023 r. do kodeksu karnego dodano nowy przepis art. 244c k.k., zgodnie z treścią którego uchylanie się od wykonania orzeczonego obowiązku naprawienia szkody, zadośćuczynienia czy nawiązki stanowi odrębny czyn zabroniony.
Nowe przestępstwo
art. 244c k.k.
Kto uchyla się od wykonania orzeczonego przez sąd na rzecz pokrzywdzonego lub osoby dla niego najbliższej, za przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego, środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązki, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
art. 244c k.k. § 1
Jak wygląda praktyka?
Pokrzywdzony lub osoba najbliższa dla niego w sytuacji, gdy sprawca uchyla się od wykonania obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązkę może złożyć stosowne zawiadomienie o przestępstwie.
Postępowanie w tej sprawie toczyć się będzie z urzędu, przy czym bez wniosku pochodzącego od pokrzywdzonego oskarżyciel publiczny nie może wszcząć postępowania.
Zobowiązanie sprawcy do spełnienia świadczenia
Zauważyć należy, że intencją ustawodawcy było, aby przede wszystkim zobowiązać sprawcę do spełnienia świadczenia.
Dlatego zgodnie z § 2. jeśli sprawca przed upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego wykonał w całości orzeczony wobec niego środek kompensacyjny, to nie podlega on karze.
Czy nowa sankcja karna pomoże w egzekwowaniu orzeczeń?
Praktyka pokaże, czy to rozwiązanie pozwoli
wyegzekwować od sprawcy zasądzony obowiązek kompensacyjny, przy czym na pewno wprowadzenie
niniejszego przepisu oceniam jako pozytywny krok w celu zapewnienia pokrzywdzonemu gwarancji rekompensaty.
Więcej na temat możliwości uzyskania rekompensaty od oskarżonego w procesie karnym piszę w artykule: Prawo do uzyskania rekompensaty w procesie karnym